Bajka opowiada historię małego słonia, który wyśmiewany odnalazł w sobie siłę i stał się najbardziej rozpoznawalną gwiazdą cyrkową.
1941 rok
Twórcy:
- reżyserzy: Ben Sharpsteen, Samuel Armstrong, Norman Ferguson, Wilfred Jackson, Jack Kinney, Bill Roberts, John Elliotte,
- reżyser polskiego dubbingu: Jerzy Twardowski,
- scenarzyści: Joe Grant, Dick Huemer,
- kompozytorzy: Frank Churchill, Oliver Wallace,
- Materiały do scenariusza dostarczyli: Helen Aberson, Harold Pearl,
- scenografowie: Don DaGradi, Al Zinnen, Dick Kelsey, John Hubley, Kendall O'Connor, Ernie Nordli, Charles Payzant, Herbert Ryman, Terrell Stapp,
- producent: Walt Disney.
Część obsady polskiego dubbingu:
- Maria Ciesielska jako Pani Jumbo,
- Zofia Grabowska jako Przywódczyni słonic,
- Kazimierz Brusikiewicz jako Bocian/Wrona/Klowni,
- Alina Janowska jako słonica,
- Alicja Barska jako słonica.
Obsada oryginalnego dubbingu:
- Sterling Holloway jako Pan Stork,
- John McLeish jako narrator,
- Noreen Gammill jako słonica,
- Edward Brophy jako Timothy Q. Mysz,
- Cliff Edwards jako Jim Kruk,
- Harold Manley jako chłopiec,
- Billy Bletcher jako klown,
- Herman Bing jako aranżer programu cyrkowego,
- Tony Neil jako chłopiec,
- Jim Carmichael jako wrona,
- Chuck Stubbs jako chłopiec,
- Billy Sheets jako klown/Joe
- Sarah Selby jako słonica,
- Dorothy Scott jako słonica,
- Hall Johnson Choir jako chórek,
- Eddie Holden jako klown,
- The King's Men jako chórek,
- Betty Noyes jako piosenkarka.
2019 rok
Twórcy:
- reżyser: Tim Burton,
- scenarzysta: Ehren Kruger,
- fotograf: Ben Davis,
- kompozytor: Danny Elfman,
- materiały do scenariusza: Helen Aberson, Harold Pearl,
- montażysta: Chris Lebenzon,
- scenografowie: Rick Heinrichs, John Bush, Dean Clegg, Mark Harris, Andrew Bennett, Oli van der Vijver, Loic Zimmermann,
- kostiumograf: Colleen Atwood,
- producenci: Tim Burton, Ehren Kruger, Derek Frey, Katterli Frauenfelder, Nigel Gostelow, Justin Springer, Vinay Gautam,
- dźwiękowcy: Tony Dawe, Michael Miller, James Boyle, Mike Prestwood Smith, Gilbert Lake, Steven Ghouti, Simon Diggins, Gibran Farrah.
Obsada polskiego dubbingu:
- Rafał Drozd jako Holt Farrier,
- Paweł Wawrzecki jako V.A. Vandevere,
- Marian Opania jako Max Medici,
- Paulina Holtz jako Colette Marchant,
- Andrzej Arciszewski jako J. Griffin Remington,
- Lena Kulczyńska jako Milly Farrier,
- Jakub Jóźwik jako Joe Farrier,
- Robert Jarociński jako Neils Skellig,
- Marek Barbasiewicz jako Sotheby,
- i inni.
Obsada angielskiego dubbingu:
- Colin Farrell jako Holt Farrier,
- Michael Keaton jako V.A. Vandevere,
- Danny DeVito jako Max Medici,
- Eva Green jako Colette Marchant,
- Alan Arkin jako J. Griffin Remington,
- Nico Parker jako Milly Farrier,
- Finley Hobbins jako Joe Farrier,
- Roshan Seth jako Pramesh Singh,
- Lars Eidinger jako Hans Brugelbecker,
- Deobia Oparei jako Rongo,
- Joseph Gatt jako Neils Skellig,
- Miguel Muñoz Segura jako Wspaniały Ivan,
- Zenaida Alcalde jako Wielka Catherine,
- Douglas Reith jako Sotheby,
- i inni.
Główna różnica między tymi dwoma dziełami jest taka, że pierwsza wersja z 1941 roku to animacja przeznaczona dla psychiki dziecka, dla jego pozytywnego rozwoju. Nowa odsłona, która ukazała się w 2019 roku to film familijny, czyli taki, który mogą oglądać dzieci, ale fabuła będzie interesująca również dla dorosłego.
Gdy w 1941 roku ukazała się bajka o zwierzętach cyrkowych, było to normalne. Cyrki były popularną atrakcją. Jednakże od pewnego czasu stał się ten temat kontrowersyjny. Wiele osób uważa, że trzymanie zwierząt w ciasnych klatkach jest okrutne a poza tym te dzikie zwierzęta są bite podczas tresury. Film familijny w porównaniu do baśni animowanej miał na celu poruszenie tego trudnego tematu. Ukazanie, jak niegodnie są traktowane te wspaniałe zwierzęta. Przykładem z "Dumbo" z 2019 roku jest to, że zabrano matkę, Pani Jumbo od młodego jej potomstwa niedługo po jego narodzeniu. Myślę, że każdy jest świadomy, że to traumatyczne wydarzenie nie tylko dla ludzi, ale także dla zwierząt. Kolejnym przykładem jest fakt, że właściciele cyrku kazali dorosłej kobiecie latać na małym słoniu. Było to dla niego obciążenie, nawet jeśli była szczupła.
(Link do strony Otwarte klatki, na której znajdziecie argumenty przeciw trzymaniu zwierząt w klatkach: https://www.otwarteklatki.pl/10-powodow-dla-ktorych-nie-powinnismy-chodzic-do-cyrku/ [Dostęp: 29.10.2019 r.])
Dodam jeszcze małą ciekawostkę - w Niemczech wprowadzono cyrk bez udziału zwierząt, lecz z hologramami, które przedstawiają egzotyczne zwierzęta. Umożliwia nam to kontakt z realistycznym wyglądem dzikich istot, bez znęcania się nad nimi oraz ukazuje nowy sposób przedstawiania rzeczywistości - hologramy. (https://www.rp.pl/Spoleczenstwo/190609602-Niemiecki-cyrk-uzywa-hologramow-zamiast-zywych-zwierzat.html [Dostęp: 29.10.2019 r.])
Drugą różnicą między tymi utworami jest małe kłamstewko, które wystąpiło w bajce - dzieci przynosi bocian. Moim zdaniem jest to niewinne przedstawienie nieprawdy, ponieważ skoro ta animacja jest przeznaczona dla najmłodszych to one nie muszą być od najmłodszych lat wtajemniczone. Mówię tutaj o wieku trzech lat. Moim zdaniem dziecko należy stopniowo wprowadzać w świat seksualności. W wersji współczesnej dzieci po prostu się pojawiły. To również jest ominięcie tematu bez kłamstewska, ale zabrano ten aspekt magii. "Dumbo" z 2019 roku jest bardziej realistyczne. Wydaje mi się, że twórcy podeszli do tej bajki na chłodno.
Kolejnym aspektem, który moim zdaniem jest różny to fakt, że bajka przedstawiała, że każdy, nawet dorośli ponoszą konsekwencje swoich czynów. Pani Jumbo uderzyła małego chłopca, który dokuczał jej dziecku, więc trafiła do więzienia, ponieważ mimo że chłopiec był niegrzeczny to nie wolno bić drugiej istoty. W filmie zaś ukazano ją jako dzikie, niebezpieczne zwierzę, które zrobi wszystko, by bronić swoje potomstwo. Pani Jumbo została przedstawiona jako nieobliczalna. Myślę, że może miało to nam przekazać, że nie jesteśmy w stanie opanować sił natury, więc nie należy działać im wbrew. Zwierzęta powinny żyć w swoim naturalnym środowisku.
W bajce każda postać jest wiarygodna, dobrze ukazuje konkretne cechy i emocje. W filmie gra aktorska na przykład Colina Farrella, Nico Parker, czy Finley Hobbins nie przekonała mnie. Colin Farrell na początku wyglądał bezradnie, jakby sam nie wiedział, co ma robić, jakby nie miał pomysłu na postać. Sądzę, że nie umiał wyobrazić sobie, co czuje jego bohater a to oznacza, że nie przygotował się do pracy w tym projekcie. Nico Parker i Finley Hobbins to jeszcze dzieci, ale uderzyło mnie ich sztuczne zdziwienie. Słoń zaczął latać, a one otworzyły tylko usta. Wydaje mi się, że bardziej żywiołowo zareagowaliby na niezapowiedzianą kartkówkę, na którą się nie przygotowali. Akurat w ich przypadku wina za tę scenę leży po stronie twórców. Reżyser powinien im podpowiedzieć, jak dokładnie powinna wyglądać ich reakcja a nie tylko "bądźcie zdziwieni".
Kolejną rzeczą, która różni się w tych dwóch utworach - przyjaźń słonia i myszy vs słonia i dzieci. Mnie przekonuje bardziej pierwotna wersja relacji słonia z myszą, ponieważ była ona symboliczna. Słonie boją się myszy i odwrotnie a mimo tego umieli nawiązać bliską więź. Moim zdaniem jest to urocze, że słoń przezwyciężył swój lęk a mysz pominęła fakt, że jej przyjaciel jest dużo od niej większy. W porównaniu do tej relacji więź słonia z dziećmi jest banalna. Dzieci ogólnie lubią małe istoty - małe szczeniaczki, małe kotki, więc i małego słonia. Jest to tak oczywiste i jednocześnie przykre, że tacy twórcy, jak Tim Burton i Ehren Kruger poszli na taką łatwiznę.
Są też wspólne punkty przesłania:
Gdy w 1941 roku ukazała się bajka o zwierzętach cyrkowych, było to normalne. Cyrki były popularną atrakcją. Jednakże od pewnego czasu stał się ten temat kontrowersyjny. Wiele osób uważa, że trzymanie zwierząt w ciasnych klatkach jest okrutne a poza tym te dzikie zwierzęta są bite podczas tresury. Film familijny w porównaniu do baśni animowanej miał na celu poruszenie tego trudnego tematu. Ukazanie, jak niegodnie są traktowane te wspaniałe zwierzęta. Przykładem z "Dumbo" z 2019 roku jest to, że zabrano matkę, Pani Jumbo od młodego jej potomstwa niedługo po jego narodzeniu. Myślę, że każdy jest świadomy, że to traumatyczne wydarzenie nie tylko dla ludzi, ale także dla zwierząt. Kolejnym przykładem jest fakt, że właściciele cyrku kazali dorosłej kobiecie latać na małym słoniu. Było to dla niego obciążenie, nawet jeśli była szczupła.
(Link do strony Otwarte klatki, na której znajdziecie argumenty przeciw trzymaniu zwierząt w klatkach: https://www.otwarteklatki.pl/10-powodow-dla-ktorych-nie-powinnismy-chodzic-do-cyrku/ [Dostęp: 29.10.2019 r.])
Dodam jeszcze małą ciekawostkę - w Niemczech wprowadzono cyrk bez udziału zwierząt, lecz z hologramami, które przedstawiają egzotyczne zwierzęta. Umożliwia nam to kontakt z realistycznym wyglądem dzikich istot, bez znęcania się nad nimi oraz ukazuje nowy sposób przedstawiania rzeczywistości - hologramy. (https://www.rp.pl/Spoleczenstwo/190609602-Niemiecki-cyrk-uzywa-hologramow-zamiast-zywych-zwierzat.html [Dostęp: 29.10.2019 r.])
Drugą różnicą między tymi utworami jest małe kłamstewko, które wystąpiło w bajce - dzieci przynosi bocian. Moim zdaniem jest to niewinne przedstawienie nieprawdy, ponieważ skoro ta animacja jest przeznaczona dla najmłodszych to one nie muszą być od najmłodszych lat wtajemniczone. Mówię tutaj o wieku trzech lat. Moim zdaniem dziecko należy stopniowo wprowadzać w świat seksualności. W wersji współczesnej dzieci po prostu się pojawiły. To również jest ominięcie tematu bez kłamstewska, ale zabrano ten aspekt magii. "Dumbo" z 2019 roku jest bardziej realistyczne. Wydaje mi się, że twórcy podeszli do tej bajki na chłodno.
Kolejnym aspektem, który moim zdaniem jest różny to fakt, że bajka przedstawiała, że każdy, nawet dorośli ponoszą konsekwencje swoich czynów. Pani Jumbo uderzyła małego chłopca, który dokuczał jej dziecku, więc trafiła do więzienia, ponieważ mimo że chłopiec był niegrzeczny to nie wolno bić drugiej istoty. W filmie zaś ukazano ją jako dzikie, niebezpieczne zwierzę, które zrobi wszystko, by bronić swoje potomstwo. Pani Jumbo została przedstawiona jako nieobliczalna. Myślę, że może miało to nam przekazać, że nie jesteśmy w stanie opanować sił natury, więc nie należy działać im wbrew. Zwierzęta powinny żyć w swoim naturalnym środowisku.
W bajce każda postać jest wiarygodna, dobrze ukazuje konkretne cechy i emocje. W filmie gra aktorska na przykład Colina Farrella, Nico Parker, czy Finley Hobbins nie przekonała mnie. Colin Farrell na początku wyglądał bezradnie, jakby sam nie wiedział, co ma robić, jakby nie miał pomysłu na postać. Sądzę, że nie umiał wyobrazić sobie, co czuje jego bohater a to oznacza, że nie przygotował się do pracy w tym projekcie. Nico Parker i Finley Hobbins to jeszcze dzieci, ale uderzyło mnie ich sztuczne zdziwienie. Słoń zaczął latać, a one otworzyły tylko usta. Wydaje mi się, że bardziej żywiołowo zareagowaliby na niezapowiedzianą kartkówkę, na którą się nie przygotowali. Akurat w ich przypadku wina za tę scenę leży po stronie twórców. Reżyser powinien im podpowiedzieć, jak dokładnie powinna wyglądać ich reakcja a nie tylko "bądźcie zdziwieni".
Kolejną rzeczą, która różni się w tych dwóch utworach - przyjaźń słonia i myszy vs słonia i dzieci. Mnie przekonuje bardziej pierwotna wersja relacji słonia z myszą, ponieważ była ona symboliczna. Słonie boją się myszy i odwrotnie a mimo tego umieli nawiązać bliską więź. Moim zdaniem jest to urocze, że słoń przezwyciężył swój lęk a mysz pominęła fakt, że jej przyjaciel jest dużo od niej większy. W porównaniu do tej relacji więź słonia z dziećmi jest banalna. Dzieci ogólnie lubią małe istoty - małe szczeniaczki, małe kotki, więc i małego słonia. Jest to tak oczywiste i jednocześnie przykre, że tacy twórcy, jak Tim Burton i Ehren Kruger poszli na taką łatwiznę.
Są też wspólne punkty przesłania:
- dzieci zawsze są wielkim szczęściem dla rodziców. Nawet jeśli dzieci działają na nerwy rodziców to i tak oni będą kochać swoje potomstwo, niezależnie czy mają duże uszy, krzywe nogi, czy czarny humor;
- nie należy przejmować się uszczypliwościami innych ludzi. Środowisko wokół nas zawsze będzie komentować a wszystkim nie dogodzimy.
Jeśli zauważycie inne różnice, lub podobieństwa - zapraszam do dyskusji 😀
